HR Calculate OT – 4 Must Know Rules to Stay Fully Labor Law Compliant

คำนวณ OT อย่างไร? ไม่ให้ขัดต่อกฎหมายแรงงาน

OT คืออะไร?

ค่าล่วงเวลา (OT) เป็นค่าตอบแทนที่นายจ้างต้องจ่ายให้ลูกจ้างที่ทำงานเกินเวลาทำงานปกติที่กฎหมายกำหนด แต่การจ่าย OT ต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันข้อพิพาทแรงงานและให้ความเป็นธรรมแก่ทั้งนายจ้างและลูกจ้าง

หลักเกณฑ์การจ่าย OT ตามกฎหมายแรงงาน

กฎหมายแรงงานไทย (พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541) กำหนดว่า นายจ้างต้องจ่ายค่าล่วงเวลาให้กับลูกจ้างที่ทำงานเกินชั่วโมงทำงานปกติ โดยมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้:

1 พนักงานประจำ หรือ พนักงานรายเดือน

พนักงานประจำ หรือ พนักงานรายเดือน คือพนักงานที่ได้รับค่าจ้างเป็นเงินเดือน โดยการคำนวณค่าล่วงเวลาจะคิดจากอัตราค่าจ้างรายชั่วโมง โดยเมื่อรวมกันแล้วสัปดาห์หนึ่งต้องไม่เกิน 36 ชั่วโมง (รวมวันหยุด)

• ชั่วโมงทำงานปกติไม่เกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน และไม่เกิน 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์
• ชั่วโมงทำงานปกติไม่เกิน 7 ชม./วัน และไม่เกิน 42 ชม./สัปดาห์ สำหรับงานที่เสี่ยงต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้าง ได้แก่ งานใต้ดิน ใต้น้ำ ที่อับอากาศ หรืองานเกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสี สารเคมีอันตราย เครื่องจักรสั่นสะเทือน และงานที่มีความร้อนหรือความเย็นจัด
• เวลาพักไม่น้อยกว่า 1 ชม./วัน หลังจากลูกจ้างทำงานมาแล้วไม่เกิน 5 ชม. ติดต่อกัน หรืออาจตกลงกันพักเป็นช่วง ๆ ก็ได้แต่รวมแล้วต้องไม่น้อยกว่า 1 ชม./วัน
• กรณีให้ลูกจ้างทำงานล่วงเวลาต่อจากเวลาทำงานปกติไม่น้อยกว่า 2 ชม. ต้องจัดให้ลูกจ้างพักก่อนเริ่มทำงานล่วงเวลาไม่น้อยกว่า 20 นาที

• OT วันธรรมดา
  
  • เมื่อลูกจ้างทำงานเกินเวลาปกติ ต้องจ่ายค่าล่วงเวลาไม่น้อยกว่า 1.5 เท่า ของอัตราค่าจ้างต่อชั่วโมงในวันทำงานตามจำนวนชั่วโมงที่ทำ

ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานเงินเดือน 15,000 บาท ทำงานปกติ 8 ชั่วโมงต่อวัน และ 30 วันต่อเดือน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 15,000 ÷ 30 ÷ 8 = 62.5 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 62.5 × 1.5 = 93.75 บาทต่อชั่วโมง
• OT วันหยุด
  
  • ในกรณีที่นายจ้างให้ทำงานในวันหยุด หรือช่วงเวลาการทำงานปกติ จะต้องจ่ายค่าล่วงเวลาไม่น้อยกว่า 1 เท่าของค่าจ้างรายชั่วโมง

ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานเงินเดือน 15,000 บาท ทำงานปกติ 8 ชั่วโมงต่อวัน และ 30 วันต่อเดือน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 15,000 ÷ 30 ÷ 8 = 62.50 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 62.50 × 1 = 62.50 บาทต่อชั่วโมง
  
  • ช่วงเวลาที่เกินเวลาทำงานปกติ ต้องจ่ายค่าล่วงเวลาไม่น้อยกว่า 3 เท่าของค่าจ้างรายชั่วโมง

ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานเงินเดือน 15,000 บาท ทำงานปกติ 8 ชั่วโมงต่อวัน และ 30 วันต่อเดือน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 15,000 ÷ 30 ÷ 8 = 62.5 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 62.5 × 3 = 187.50 บาทต่อชั่วโมง

2. พนักงานรายวัน

พนักงานรายวัน หมายถึง พนักงานที่ได้รับค่าจ้างตามวันที่ทำงานจริง

• OT วันธรรมดา
  
  • เมื่อทำงานล่วงเวลา อัตราการจ่าย OT จะคิดเป็น 1.5 เท่า ของอัตราค่าจ้างรายชั่วโมงปกติ

    ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานได้รับค่าจ้างวันละ 400 บาท และทำงาน 8 ชั่วโมงต่อวัน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 400 ÷ 8 = 50 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 50 × 1.5 = 75 บาทต่อชั่วโมง
• OT วันหยุด
  
  • ทำงานวันหยุด (OT ในวันหยุด) จ่าย 2 เท่า ของอัตราค่าจ้างปกติ

ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานได้รับค่าจ้างวันละ 400 บาท และทำงาน 8 ชั่วโมงต่อวัน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 400 ÷ 8 = 50 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 50 × 2 = 100 บาทต่อชั่วโมง
  
  • ทำงานล่วงเวลาในวันหยุด จ่าย 3 เท่า ของอัตราค่าจ้างปกติ

ตัวอย่างการคำนวณ:

• พนักงานได้รับค่าจ้างวันละ 400 บาท และทำงาน 8 ชั่วโมงต่อวัน
• อัตราค่าจ้างรายชั่วโมง = 400 ÷ 8 = 50 บาทต่อชั่วโมง
• ค่าล่วงเวลา 50 × 3 = 150 บาทต่อชั่วโมง

นายจ้างต้องระวังเกี่ยวกับการจ่าย OT

1. ต้องได้รับความยินยอมจากลูกจ้าง นายจ้างไม่สามารถบังคับให้ลูกจ้างทำงานล่วงเวลาได้ หากไม่มีความยินยอม ยกเว้นกรณีฉุกเฉิน
2. ต้องจ่ายค่าล่วงเวลาอย่างถูกต้องและตรงเวลา ห้ามเลี่ยงการจ่าย OT โดยใช้วิธีอื่น เช่น ให้หยุดงานชดเชยแทน
3. บันทึกเวลาทำงานอย่างชัดเจน ควรมีระบบบันทึกเวลาการทำงานที่โปร่งใส เพื่อลดข้อพิพาท
4. ปฏิบัติตามกฎหมายแรงงาน การไม่จ่าย OT ตามที่กฎหมายกำหนด อาจทำให้นายจ้างถูกปรับหรือถูกดำเนินคดี

สรุป: